โดยทั่วไปเรามักจะได้ยินเรื่องของการวางตำแหน่งสินค้าหรือการวางตำแหน่งของแบรนด์ ซึ่งในด้านการตลาดและการสร้างแบรนด์นั้น การวางตำแหน่งจะแสดงให้เห็นถึงความแตกต่างจากคู่แข่งและสร้างให้เกิดข้อได้เปรียบในการแข่งขัน การวางตำแหน่งหรือ Positioning ค่อนข้างเป็นแนวคิดที่ซับซ้อนยากที่จะอธิบายให้เห็นภาพที่ชัดเจน ซึ่งมักจะถูกใช้ในวิธีที่แตกต่างกัน ในบริบทที่แตกต่างกันในเชิงของการตลาด ซึ่งโดยหลักแล้วการวางตำแหน่งนั้นมีอยู่ 3 ประเภทด้วยกัน เรามาดูกันครับว่า Positioning มีอะไรกันบ้าง
Market Positioning
การวางตำแหน่งทางการตลาด คือ การรับรู้ในตัวแบรนด์หรือสินค้าในตลาดที่เราอยู่ ในสายตาของผู้บริโภค แบรนด์ของเราเป็นแบรนด์พรีเมี่ยม แบรนด์ไฮเอ็น หรือเป็นแบรนด์ปกติทั่วไป สินค้าเราอยู่ในเซ็คเตอร์ไหนของตลาด เช่น สินค้าเราเป็นสินค้าที่จัดอยู่ในประเภทสินค้าไขมันต่ำ สินค้าเราเป็นสินค้าออร์แกนิก
Needs Positioning
การวางตำแหน่งของแบรนด์เพื่อตอบสนองด้านความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งการวางตำแหน่งในประเภทนี้สามารถทำการวิจัยเชิงคุณภาพกับกลุ่มลูกค้าเพื่อให้ได้มาในเรื่องของความต้องการและนำมาเชื่อมโยงกับตลาด โดยเจาะลึกไปตามกลุ่มของผลิตภัณฑ์ เช่น แบรนด์ช็อคโกแลตระดับพรีเมี่ยม ถูกจัดอยู่ในกลุ่มความลุ่มหลง อาหารประเภทแคลอรี่ต่ำ จัดอยู่ในกลุ่มอาหารประเภทควบคุมน้ำหนัก
Brand Positioning
การวางตำแหน่งของแบรนด์มีหลักการที่แตกต่างจากการวางตำแหน่งในเชิงการตลาด โดยการวาวงตำแหน่งของแบรนด์ คือ การที่แบรนด์ออกแบบการนำเสนอภาพลักษณ์ เพื่อครอบครองพื้นที่ในจิตใจของลูกค้า กลยุทธ์การวางตำแหน่งแบรนด์จึงเกี่ยวข้องกับการสร้างความเชื่อมโยงของแบรนด์ในใจของลูกค้า เพื่อให้ลูกค้ารับรู้แบรนด์ในวิธีที่เฉพาะเจาะจงลงไปในรูปแบบต่าง ที่แสดงออกถึงคุณค่า ซึ่งการวางตำแหน่งของแบรนด์ในยุคใหม่ต้องอยู่บนพื้นฐานของจุดมุ่งหมาย (Purpose) ความเชื่อ (Beliefs) หลักปฏิบัติ (Principle) และบุคลิกภาพ (Personality) หรือที่เรียกกันว่าปรัชญาของแบรนด์ (Brand Philosophy)
เราจะเห็นถึงความแตกต่างของการวางตำแหน่งในแบบต่างๆกันแล้วนะครับ โดยการวางตำแหน่งทางการตลาดนั้นจะเจาะจงไปด้านของการที่แบรนด์เข้าไปแข่งขันอยู่ในตลาดต่างๆ ที่เข้าใจถึงความต้องการของกลุ่มผู้บริโภค และอะไรเป็นแรงผลักดันให้เกิดการซื้อสินค้าและบริการ ในขณะที่การวางตำแหน่งของแบรนด์นั้นจะมุ่งไปที่การอธิบายถึงปรัชญาของแบรนด์ที่มีการวางแผนในระยะยาว
Cover photo by fabiennew from FreeImages
