VRIO Analysis คือ อีกหนึ่งเทคนิคที่สามารถนำมาใช้ในการวิเคราะห์ รวมถึงประเมินทรัพยากร (Resource) และขีดความสามารถของธุรกิจ (Competitive Advantage) ที่ถูกพัฒนาโดย Jay B. Barney ศาสตราจารย์ด้านการบริหารเชิงกลยุทธ์ชาวอเมริกัน โดย VRIO Analysis นั้นถือเป็นการวิเคราะห์จากสภาพแวดล้อมภายในองค์กร ที่ครอบคลุมด้าน การเงิน (Finance) บุคลากร (Human Resource) วัตถุดิบ (Material) และองค์ความรู้ต่างๆ (Knowledge)
โดย VRIO Analysis นั้นเป็นส่วนเสริมของ PESTEL Analysis ที่เน้นการวิเคราะห์ปัจจัยภายนอกที่ส่งผลต่อการทำธุรกิจ เพื่อนำมาปรับปรุงทรัพยากรด้านต่างๆภายในองค์กรให้เหมาะสมกับการทำธุรกิจให้ดียิ่งขึ้น ซึ่งประกอบไปด้วย
- คุณค่า (Value)
ทรัพยากรที่มีอยู่นั้นมีคุณค่ามากน้อยเพียงใด และมันสามารถสร้างขีดความสามารถได้มากน้อยแค่ไหน เช่น ความสามารถของบุคลากร ความสามารถในการผลิตสินค้า วัตถุดิบที่ใช้มีคุณภาพเพียงใด
- ความหายาก (Rareness)
ทรัพยากรที่มีอยู่มีอยู่น้อยหรือไม่ มันหายากมากน้อยแค่ไหน เช่น ความสามารถของพนักงานนั้นโดดเด่นเป็นพิเศษกว่าคนอื่นๆในตลาด วัสดุที่ใช้เป็นเกรดพรีเมี่ยมนำเข้า เป็นโรงงานที่ผลิตได้เพียงเจ้าเดียว
- ยากต่อการลอกเลียนแบบ (Imitability)
ทรัพยากรที่เรามีมันยากแค่ไหนที่จะเลียนแบบ และหากคู่แข่งจะลอกเลียนแบบต้องใช้ต้นทุนมากน้อยเพียงใด เช่น พนักงานที่มีความสามารถนั้นคงต้องลงทุนมากหน่อยในพัฒนาศักยภาพ ต้นทุนในการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์เป็นอย่างไร
- การจัดการองค์กร (Organization)
ทรัพยากรที่สนับสนุนการทำงานภายในองค์กรนั้นมีเพียงพอหรือไม่ มีการบริหารจัดการให้เหมาะสมมากน้อยเพียงใด เช่น พนักงานนั้นมีคุณสมบัติเพียงพอในตำแหน่งงาน ทีมสนับสนุนเพียงพอต่อการทำงาน ทรัพยากรด้านอื่นๆที่สนับสนุนการทำงาน
ตัวอย่าง VRIO Framework
หากทรัพยากรที่คุณมีมันยังไม่สามารถสร้างคุณค่าได้พอ
คุณอาจต้องหาจากภายนอก (Outsource) เพื่อสร้างให้เกิดคุณค่า
หากทรัพยากรที่คุณมีนั้นมีคุณค่าอยู่แล้ว แต่ยังเป็นสิ่งที่หาได้และมีอยู่ทั่วไป ก็ยังถือว่าไม่เลวร้ายนักเมื่อเทียบกับคู่แข่ง
หากทรัพยากรมีคุณค่าและหายาก แต่ยังไม่แพงพอที่จะเลียนแบบ นั่นหมายถึงคุณมีข้อได้เปรียบในการแข่งขันแค่ชั่วคราว คู่แข่งอาจพยายามเลียนแบบในอนาคตอันใกล้ และทำให้เราเสียเปรียบทางการแข่งขัน
VRIO Analysis จะทำให้คุณนั้นมองตัวเองและรู้ว่าความพร้อมในการทำธุรกิจของคุณนั้นอยู่ในระดับใด มีอะไรบ้างที่คุณต้องเสริมความแข็งแกร่งให้ธุรกิจ อะไรบ้างที่คุณควรปรับเพื่อความสมดุล และคุณควรจะทำอย่างไรเพื่อให้คู่แข่งตามคุณไม่ทันนั่นเองครับ