ตามความหมายขององค์กรอนามัยโลก (WHO) คำว่า Pandemic คือ เชื้อโรคที่ระบาดไปทั่วโลกที่ทำให้อัตราการป่วยและเสียชีวิตเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก โดยมาจากรากศัพท์ภาษากรีก ที่แปลว่าผู้คนทั้งหมด เป็นศัพท์ที่ใช้โดยผู้เชี่ยวชาญด้านการติดเชื้อ เมื่อการระบาด หรือ epidemics ขยายวงออกไปในหลายประเทศ หรือหลายทวีปในเวลาพร้อมๆ กัน การประกาศภาวะโรคระบาดระดับโลก จะมีหลักการเบื้องต้นอยู่ 3 ประการ คือ
- โรคสามารถก่อให้เกิดอาการป่วยจนถึงเสียชีวิต
- มีการติดต่อระหว่างคนสู่คน
- การแพร่ระบาดลุกลามไปทั่วโลก
ฉะนั้นในช่วงที่เกิดโรคระบาดถือว่าเป็นภาวะวิกฤต ที่จําเป็นต้องสื่อสารกับกลุ่มประชาชนให้ชัดเจนและรวดเร็วที่สุด จึงจําเป็นต้องกําหนดแนวทางไว้ ดังนี้
- ความเชื่อถือหรือความไว้วางใจ (Trust) เป้าหมายความสําเร็จของการสื่อสารระหว่างการระบาด คือ การติดต่อสื่อสารกับสาธารณชนในทางสร้างสรรค์ เกื้อกูล และด้วยความไว้วางใจ
- การประกาศที่รวดเร็ว (Announcing early) ตัวชี้วัดของความน่าเชื่อถือ คือ การจัดให้มีประกาศอย่างเป็นทางการเมื่อเกิดการระบาด การสื่อสารในภาวการณ์ระบาด และที่สําคัญมากที่สุด ได้แก่ เวลาที่ให้ข่าวสารความตรงไปตรงมา และครอบคลุมอย่างกว้างขวาง จัดทําประกาศ ลดพฤติกรรมเสี่ยงของประชาชนเพื่อยับยั้งการระบาด
- ความโปร่งใส (Transparency) เปิดเผยอย่างตรงไปตรงมาในระหว่างการระบาดเพื่อก่อให้เกิดความเชื่อมั่น การสื่อสารต้องเปิดเผยเข้าใจง่ายมีความสมบูรณ์และถูกต้องตามความเป็นจริง
- สาธารณชน (The public) ประสิทธิผลของการสื่อสารคือการวิเคราะห์ความเข้าใจของสาธารณชน ปกติแล้วเป็นการยากที่จะเปลี่ยนแปลงความเชื่อ และแทบเป็นไปไม่ได้เลยที่จะเกิดความสําเร็จในการสื่อสารหากเกิดช่องว่างระหว่างผู้ให้ข่าวกับสาธารณชน นั่นคือ ต้องเข้าใจว่าสาธารณชนคิดอย่างไร
- การวางแผน (Planning) การวางแผนสื่อสารความเสี่ยงต้องมีความพร้อมก่อนการระบาด แผนงานสื่อสารการระบาดนับเป็นส่วนหนึ่งของแผนงานบริหารจัดการการระบาด
ทั้งนี้ประเด็นสําคัญหลังจากเข้าใจในองค์ประกอบของสถานการณ์และระยะของการเกิดเหตุการณ์แล้ว การสื่อสารหรือประชาสัมพันธ์ต้องเลือกกลยุทธ์ที่เหมาะสมในการจัดการกับภาวะวิกฤต โดยให้ครอบคลุมถึงการกําหนดแผนการสื่อสาร ที่ประกอบด้วย ข้อมูลข่าวสาร การกําหนดช่องทางการเผยแพร่ข่าวสาร กลุ่มเป้าหมาย รวมถึงผู้เผยแพร่ ซึ่งแผนการสื่อสารนี้จะต้องระบุผู้รับผิดชอบและรายละเอียดของหน้าที่รับผิดชอบ โดยคํานึงถึงความเหมาะสมและสภาพแวดล้อมในภาวะวิกฤตที่เกิดขึ้น
ขอบคุณข้อมูลจาก
bangkokbiznews.com
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ
Cover photo from labiotech.eu/crispr/crispr-technology-cure-disease
