โซเชียล มีเดีย หรือ สื่อโซเชียล นั้นหมายถึง การทำเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชันที่ออกแบบมาเพื่อการแชร์หรือส่งต่อคอนเท้นต์อย่างสะดวกรวดเร็วแบบเรียลไทม์ ซึ่งหลายๆคนก็ให้คำนิยามโซเชียล มีเดีย ว่าคือ แอปพลิเคชันต่างๆบนมือถือหรือแทปเล็ต แต่จริงๆแล้วมันคือเครื่องมือหนึ่งทางการสื่อสารที่เริ่มมาจากคอมพิวเตอร์ทั้งหมด ที่ทำเพื่อให้คนใช้งานเครื่องมือต่างๆผ่านแอปพลิเคชัน
คุณสมบัติที่แท้จริงของโซเชียล มีเดีย คือ การแชร์รูปภาพ การแสดงความคิดเห็น การนำเสนออีเว้นท์ต่างๆ และอื่นๆในแบบทันทีทันใด (Real-time) ซึ่งเปลี่ยนวิถีของการใช้ชีวิตและการทำธุรกิจไปทั้งหมด จนกลายเป็นหนึ่งในกลยุทธ์ทางการตลาดที่วัดผลได้อย่างชัดเจน วันนี้ผมได้รวมโซเชียล มีเดียที่เป็นที่นิยมใช้มาฝากกันครับ
เว็บไซต์และแอปพลิเคชันด้านเครือข่ายสังคมที่ใหญ่ที่สุดในโลก ที่มียอดผู้ใช้งานกว่า 2 พันล้านคนต่อเดือน ที่สามารถสร้างเครือข่ายระหว่างเพื่อน คนที่เกี่ยวข้อง ในการโพสต์ พูดคุย และเปลี่ยนความคิดเห็น การขายของออนไลน์ การโปรโมทธุรกิจ ทั้งในรูปแบบบริษัทและส่วนตัว ผ่านการโฆษณาในรูปแบบต่างๆที่เฟสบุ้คมี และคุณคงไม่สามารถปฏิเสธได้ว่ามันช่วยให้คุณเป็นที่รู้จักได้อย่างรวดเร็ว และใครที่ไม่มีเฟสบุ้คก็ถือว่าเชยสำหรับยุคนี้
คุณสมบัติของเฟสบุ้คทำได้ทั้งการพิมพ์ข้อความแบบธรรมดา การอัพโหลดวีดิโอ การถ่ายวีดิโอแบบสดๆผ่าน Facebook Live และการทำเป็น Stories ที่นับว่าเป็นประโยชน์กับทั้งพ่อค้าแม่ขายออนไลน์และบริษัทต่างๆเลยทีเดียว
YouTube
หากพูดถึงแพลตฟอร์มวีดิโอที่ดีที่สุดคงไม่มีใครไม่รู้จัก YouTube ซึ่งมีผู้ชมวีดิโอกว่าพันล้านชั่วโมงต่อวัน โดยคุณสามารถสร้างช่องส่วนตัวเป็นทั้งของตัวเองหรือรูปแบบองค์กร เพื่อโปรโมทแบรนด์ สินค้า หรือบริการต่างๆได้ด้วยการอัพโหลดวีดิโอและโปรโมทเพื่อหาผู้ติดตาม (subscriber) ในการเข้าดูวีดิโอที่คุณทำขึ้นมาซึ่งสามารถกดไลค์ กดแชร์ หรือแสดงความคิดเห็นได้
YouTube นั้นนับเป็นหนึ่งในโซเชียล มีเดียอันดับต้นๆของโลกที่ช่วงชิงตำแหน่งกับทั้ง Facebook, Twitter, Instagram และอื่นๆ และยังนับเป็น Video Search Engine ที่ใหญ่เป็นอับที่ 2 รองจาก Google อีกด้วย ซึ่งเจ้าของ YouTube ก็คือ Google นั่นเอง และด้วยความที่เป็นเจ้าของเดียวกับ Google การทำโฆษณาเพื่อโปรโมทช่องของคุณก็เป็นหลักการคล้ายๆกับการโปรโมทธุรกิจของคุณผ่าน Google ในการซื้อโฆษณารูปแบบต่างๆที่มีผลต่อการค้นหาวีดิโอของคุณ
WhatsApp คือ แอปพลิเคชันสำหรับการพิมพ์ข้อความส่งหากัน โดยมีผู้ใช้งานกว่า 1.5 พันล้านคน ในกว่า 180 ประเทศทั่วโลก อันที่จริง WhatsApp นั้นทำขึ้นเพื่อใช้ในการสื่อสารระวห่างเพื่อนและครอบครัว และเริ่มกลายเป็นแอปพลิเคชันในการสื่อสารธุรกิจที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย
ด้วยจุดนี้เอง WhatsApp ได้พัฒนาให้สอดรับกับการทำธุรกิจโดยการอนุญาตให้ธุรกิจต่างๆสามารถสร้างโปรไฟล์ของตัวเองได้ เพื่อนำเสนอบริการหลังการขายกับลูกค้า รวมไปถึงการอัพเดทสถานะการซื้อขายต่างๆ สำหรับธุรกิจขนาดเล็กไปจนถึงขนาดใหญ่
WeChat ก็เป็นแพลตฟอร์มที่เกิดมาจากแพลตฟอร์มการส่งข้อความหากัน เหมือนกับ WhatsApp กับ Messenger และยังทำงานควบคู่ไปกับแพลตฟอร์ม QQ ที่นอกเหนือจากการส่งข้อความแล้วยังสามารถโทรคุยหรือแม้แต่การซื้อของออนไลน์และจ่ายเงินในแบบออฟไลน์ การโอนเงิน การทำธุรกรรมการจองต่างๆ เรียกได้ว่าเป็นหนึ่งในแอปพลิเคชันด้านการสื่อสารแบบ all-in-one ซึ่งนับเป็นแอปพลิเคชันที่เป็นที่นิยมเป็นอย่างมากในประเทศจีน และหากใครจะทำธุรกิจกับประเทศจีนหรือติดต่อสื่อสารกับชาวจีนนั้น WeChat ถือว่าตอบโจทย์ท่ีสุดเพราะว่าโซเชียล มีเดียอันดับหนึ่งของโลกอย่าง Facebook ไม่สามารถใช้งานได้ในประเทศจีน โดยรวมแล้วมีคนใช้งานมากกว่า 1 พันล้านคนทั่วโลก
Instagram เปิดตัวครั้งแรกด้วยฟีเจอร์ที่โดดเด่นด้านการเป็นแพลตฟอร์มในการสร้างเครือข่ายสังคม ด้วยการแชร์รูปภาพ วีดิโอ การเล่าเรื่องราว และรูปแบบวีดิโอถ่ายทอดสด โดยคนที่ใช้ก็จะแสดงรูปภาพวิถีชีวิตประจำวัน ภาพถ่ายเกี่ยวกับไลฟ์สไตล์ การแต่งกาย สถานที่ท่องเที่ยวที่สวยงามผ่านแอปพลิเคชัน และยังตกแต่งภาพผ่านแอปพลิเคชันได้ด้วยฟิลเตอร์แต่งภาพ
นอกจากนั้นผู้ใช้ยังแชร์ไปยังโซเชียล มีเดียอื่นๆ อาทิ Facebook, Twitter, Tumblr ได้อย่างง่ายดาย ซึ่ง Instagram ก็ได้กลายเป็นของ Facebook โดยสมบูรณ์ แบรนด์ต่างๆก็สามารถนำเอาแอปพลิเคชันนี้ไปลองสร้างโปรไฟล์ธุรกิจของคุณดูได้ ซึ่งจะมีทั้งการวิเคราะห์ข้อมูลสถิติต่างๆในแต่ละโพสต์ที่คุณโพสต์ไป โดยปัจจุบันก็มีผู้ใช้มากกว่า 1 พันล้านคนทั่วโลก
Twitter โดดเด่นในเรื่องการแชร์ข้อมูลข่าวสารในด้านต่างๆ เช่น ข่าวบันเทิง กีฬา การเมือง และอื่นๆอีกมากมาย ที่มีผู้ใช้มากกว่า 300 ล้านคนต่อเดือนทั่วโลก โดยสิ่งที่ทำให้ Twitter แตกต่างจากโซเชียล มีเดียอื่นๆนั้น คือ ข่าวสารแบบสดใหม่ปัจจุบันทันด่วน (Real-time) เรียกได้ว่า ไม่ถึง 1 นาที ข่าวสารก็มาถึงผู้ใช้ทั่วโลกแล้ว
สำหรับจุดเด่นอีกจุดหนึ่งที่ไม่เหมือนใคร คือ สามารถพิมพ์ข้อความได้ไม่เกิน 280 ตัวอักษร (หากเป็นญี่ปุ่น เกาหลีและจีน พิมพ์ข้อความได้ไม่เกิน 140 ตัวอักษร) ซึ่งเรียกได้ว่ากระชับสั้นๆได้ใจความสมกับเป็นสื่อที่ใช้สำหรับการอัพเดทข้อมูลข่าวสารสำคัญๆจริงๆ และยังสามารถวางลิ้งค์เชื่อมโยงข้อมูลต่างๆเพื่อเปิดในเว็บไซต์หรือโซเชียล มีเดียอื่นๆได้อีก ไม่ว่าจะเป็นการใส่ข้อความ รูปภาพ วีดิโอ ซึ่งหากเป็นที่ถูกใจของผู้ติดตามทั้งหลาย ก็มีโอกาสที่จะส่งต่อ (Retweet) ได้อีกมากมายเลยทีเดียว
Baidu Tieba
Baidu เป็นแพลตฟอร์มออนไลน์ประเภท Search Engine เหมือนกับ Google ที่เราใช้ๆกันอยู่ โดยเป็นของจีนที่นับว่าใหญ่ที่สุดในประเทศ มีผู้ใช้ต่อเดือนมากกว่า 300 ล้านคน โดยแตกต่างจาก Search Engine อื่นๆตรงที่สามารถสร้างหัวข้อที่สนใจเฉพาะกลุ่มในรูปแบบเครือข่ายสังคมต่างๆ และมีการพูดคุยแลกเปลี่ยนข้อมูลได้ ซึ่งหากบริษัทไหนจับกลุ่มลูกค้าจีนและต้องการเจาะตลาดจีนก็ต้องผ่านการใช้งาน Baidu นี่แหละครับ เพราะที่จีนไม่ได้ใช้ Google เหมือนกับประเทศอื่นๆที่เค้าใช้กัน
ยืนยันด้วยสมาชิกกว่า 400 ล้านคน ที่ไม่ใช่แค่เพียงเว็บไซต์สำหรับการโพสต์ตำแหน่งว่างงาน หรือการหาคนทำงานอย่างเดียวอีกต่อไป แต่กลายเป็นโซเชียล มีเดียแหล่งรวมมืออาชีพในแต่ละอุตสาหกรรมที่ใหญ่ที่สุด ในการแชร์ข้อมูลข่าวสารในสิ่งที่ตัวเองมีความเชี่ยวชาญ และยังเป็นพื้นที่สร้างแบรนด์บุคคล (Personal Brand) ได้อย่างชัดเจนอีกด้วย
LinkedIn ถือเป็นแหล่งกำเนิดผู้นำในการทำธุรกิจต่างๆที่ผันตัวเองเป็นผู้นำทางความคิด (Opinion Leader) มีความรู้ความเชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมประเภทต่างๆ โดยการถ่ายทอดเรื่องราวที่น่าเชื่อถือที่สามารถดึงดูดให้คนเก่งๆเข้ามาทำงานกับองค์กร ต่อยอดธุรกิจในรูปแบบต่างๆ และยังสามารถโฆษณาคอนเท้นต์ต่างๆเพื่อส่งข้อมูลแบบเฉพาะเจาะจงไปยังกลุ่มคนที่ต้องการได้ผ่าน Inbox ที่นับว่าเป็นแพลตฟอร์มระดับมืออาชีพเลยทีเดียว
Line
Line นับเป็นหนึ่งในโซเชียล แอปพลิเคชันด้านการพิมพ์ข้อความที่มีคุณสมบัติหลากหลาย ทั้งการพิมพ์ข้อความทั้งแบบตัวหนังสือและข้อความเสียง การส่งสติกเกอร์ มีเกมส์ให้เล่น บริการเรียกแท็กซี่ บริการส่งอาหาร และชอปปิ้งออนไลน์ นับว่าเป็นแอปพลิเคชันยอดนิยมของประเทศญี่ปุ่น และแถบทวีปเอเชีย รวมถึงประเทศไทยอีกด้วย
ด้วยยอดผู้ใช้ต่อเดือนมากกว่า 200 ล้านคน นับเป็นโอกาสในการสร้างแบรนด์และโปรโมทธุรกิจหรือสินค้าและบริการผ่าน Line Offical Account หรือการโฆษณาบนไทม์ไลน์ หรือ Line Today
Pinterest เป็นที่รวมผู้คนที่มาค้นหาไอเดียใหม่ๆที่เป็นแรงบันดาลใจในเรื่องต่างๆ นับว่าไม่เหมือนกับโซเชียล มีเดียอื่นๆที่เน้นเรื่องการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้ใช้งาน แต่จากการสำราจโดยตรงของ Pinterest พบว่ามากกว่า 78% ของผู้ใช้งานมองว่าคอนเท้นต์ต่างๆที่แบรนด์นำเสนอมานั้นมีประโยชน์สำหรับพวกเขามากเลยทีเดียว ที่เรียกได้ว่ามากกว่าที่อื่นๆเลยก็ว่าได้ ดังนั้น Pinterest ก็ถือเป็นหนึ่งในการสร้างแบรนด์ให้โดดเด่นไม่เหมือนใคร ที่อาจเพิ่มโอกาสทางการขายสินค้าหรือบริการ ด้วยการโพสต์รูปภาพสวยๆสร้างเป็นอัลบั้ม ก็นับว่าไม่เลวเลยทีเดียว
ดังนั้นหากแบรนด์ไหนสามารถสร้างแรงบันดาลใจให้เกิดขึ้นกับผู้ใช้งานใน Pinterest ก็จะทำให้แบรนด์นั้นๆเข้าไปอยู่ในดวงใจของพวกเค้าได้ โดยปัจจุบันนั้นมีผู้ใช้ต่อเดือนมากกว่า 250 ล้านคนเข้าไปแล้ว
TikTok
TikTok กลายเป็นโซเชียล วีดิโอ แอปพลิเคชัน ที่โด่งดังและมาแรงในช่วงนี้เลยก็ว่าได้ โดยเป็นแอปพลิเคชันที่ให้ผู้ใช้สามารถแชร์วีดิโอสั้นๆได้ โดยมีทั้งสติกเกอร์และการนำเอาคุณสมบัติใหม่ๆเช่น AR มาใช้กับวีดิโอที่คุณถ่ายทำได้อีก โดย TikTok กลายเป็นแอปพลิเคชันที่มีคนดาวน์โหลดมากเป็นอันดับที่ 4 ในปี 2018 และโด่งดังมาจนถึงทุกวันนี้
แม้ว่า TikTok จะดูเหมาะสำหรับความบันเทิงระหว่างบุคคลมากกว่าแต่หากนำเอาเพลงหรือความบันเทิงต่างๆที่เป็นกระแสมาผสมผสานใช้กับการโปรโมทธุรกิจอย่างเหมาะสม อาจทำให้เกิดโอกาสดีๆก็เป็นได้
ทั้งหมดเป็นตัวอย่างที่ในประเทศไทยนิยมใช้กัน แต่ยังมีอีกหลายอันที่เป็นที่นิยมในต่างประเทศ สิ่งสำคัญที่สุด คือ เป้าหมายของการทำการตลาดที่ชัดเจน การวางกลยุทธ์ที่เหมาะสม และการวิเคราะห์กลุ่มเป้าหมายอย่างถูกต้อง เพื่อดึงศักยภาพของโซเชียล มีเดียแต่ละอันออกมาใช้ได้อย่างเต็มที่ในการโปรโมทธุรกิจของคุณ